مشکلاتی که سلامت برنامه نویسان را تهدید می‌‌کند

برنامه نویسی مثل تمامی شغل‌ها، ویژگی‌های فیزیکی مربوط به خود را دارد که شاید در مشاغل دیگر دیده نشود. برای مثال رانندگان تاکسی یا ناوگان شهری زیاد در معرض نور خورشید هستد برای همین پوست تیره‌تر و سوخته‌تری دارند یا صافکاران به علت کار کردن با ابزارهایی نظیر سمباده پوست دست خراشیده‌ای دارند. برنامه نویسان با توجه به شرایط کاری در معرض آسیب‌های نخاعی به دلیل نشستن‌های طولانی، آسیب‌های چشمی به خاطر نگاه مداوم به صفحه مانیتور، آسیب مهره‌های گردن، آسیب به مفاصل انگشت‌های دست و … هستند. در مواجه با این مسائل برنامه نویس ها باید اصول ارگونومی مربوط به ردیف شغلی خود را بطور کامل رعایت کنند.

ارگونومی، علمی است که با توجه به شرایط محیطی محل کار افراد قوانین را وضع می‌کند تا شخص در کوتاه مدت و بلند مدت دچار مشکل نشود و بیشتری بازدهی را داشته باشد. البته علم ارگونومی، علم بسیار گسترده بوده که من فقط مسائل مربوط به سلامتی برنامه نویسان را در این مقاله مورد بررسی قرار می‌دهم، پس در ادامه همراه من باشید.

عواملی که سلامتی برنامه نویسان را تهدید می‌‌‌‌کند؟

برنامه نویسان با توجه به شرایط کاری موجود، فشار کاری زیادی را تحمل می‌کنند. این فشارها گاهی بصورت فیزیکی هستند مثل گردن درد و گاهی مثل استرس و فشار کاری بصورت روانی به برنامه نویس ها فشار می‌آورند. این عوامل باعث فرسایشی شدن شغل برنامه نویسی می‌شود بطوری که فرد همیشه دچار استرسی است که از سمت کارفرما یا مدیر پروژه برای آن ایجاد شده و باید سخت کار کند که دچار دردهای فیزیکی می‌شود.

تنها راه حل این مسائل، برنامه ریزی است. طبق استاندارد جهانی، بعد از هر ۴۵دقیقه کار، ۱۵دقیقه استراحت لازم است. این استراحت به معنای این نیست که شما دست از کار بکشید، در این زمان شما باید فعالیت‌هایی انجام بدهید تا فشارهای فیزیکی و روانی را خنثی کنید. بعد از ۴۵دقیقه کار برای رهایی از مشکل گردن درد، سعی کنید دراز بکشید و یا اگر امکان دراز کشیدن ندارید سعی کنید گردن را وضعیت قرار بدهید که فشاری روی آن نباشد مثل قرار دادن گردن روی میز یا روی پشتی صندلی که خیلی به شما کمک می‌کند. برای رهایی از چشم درد یا مشکلات چشمی که در آینده به آن دچار می‌شوید مثل پیر چشمی بهتر است در این ۱۵دقیقه به نقاط دورتر از صفحه مانیتور نگاه کنید. نقاطی که حداقل ۵متر از شما فاصله دارند. استفاده نکردن از گوشی موبایل در زمان استراحت خیلی مهم است چون فشار وارده به چشم و گردن شما را چندین برابر می‌کند و مانع آرامش ذهن شما می‌شود.

برای رهایی از مشکلاتی مثل استرس، فشار کاری، سردردهای ناشی از خستگی بهتر است از میز یا محلی که در آن کار می‌کنید دور شوید، لیوانی چای، قهوه یا نسکافه میل کنید و سعی کنید با افراد درمورد مسائلی غیر از بحث کاری صبحت کنید. این مسائل باعث آرامش ذهن شما می‌شود. خیلی از برنامه نویسان در زمان استراحت آهنگ گوش می‌دهند که بسیار مفید است اما به شرط اینکه آهنگی گوش کنید که آرامش بخش باشد و شما تقریبا آن را حفظ باشید. طبق پژوهش‌های معتبر جهانی مغز نسبت به آهنگ‌هایی که حفظ هستید واکنش نشان نمی‌دهد و سعی در تجزیه و تحلیل کلمات نمی‌کند چون تمامی این فرایند را قبلا انجام داده و آرامش خود را بر هم نمی‌زند. کتاب خواندن یکی دیگر از اشتباهات بزرگ در زمان استراحت است. کتاب خواندن در زمان استراحت دقیقا مثل استفاده از تلفن همراه باعث فشار به چشم و گردن می‌شود و مانع خنثی شدن فشار روی آن‌هاست.

شرایط میز کاری مناسب برنامه نویسان

محل کار یا محیط اصلی فعالیت برنامه نویس ها، میز کاری آن‌هاست. در راستای انتخاب محل مناسب برای قرار دادن میز برنامه نویسان چند نکته لازم اجراست:

1. نور خورشید از فاصله نزدیک به میز نرسد یعنی میز در نزدیکی پنجره قرار نگیرد.
2. سعی کنید روی میز مقداری گل و گیاه قرار دهید تا از فشارهای ذهنی کاهش دهید.
3. سعی کنید میز را روبروی محلی قرار ندهید که شلوغ باشد تا باعث حواس پرتی نشود.

برای برنامه نویسانی که در خانه کار می‌کنند، سعی کنید یک مکان را برای کار انتخاب کنید و فقط در همان مکان کار کنید، کار کردن در مکان‌هایی مثل تخت‌خواب باعث کاهش انرژی شما می‌شود چون ذهن شما این آمادگی را دارد که روی تخت استراحت کند پس نمی‌تواند فعالیت لازم برای انجام کار شما را داشته باشد. کار کردن در مکان ثابت این آمادگی را به ذهن شما می‌دهد که در این مکان فقط باید فعالیت خود را افزایش دهد تا شما بتوانید روی پروژه تمرکز کنید.

نکات مهمی درباره زمان کار برای برنامه نویس ها وجود دارد که خیلی از آن‌ها به این نکات بی‌توجه هستند و عواقب سنگینی در طولانی مدت برای برنامه نویسان دارد. زمان نشستن روی صندلی سعی کنید حالت S کمر خود را شکل دهید و قوز نکنید، دست‌ها باید تا آرنج روی میز قرار بگیرند تا شما راحت‌تر تایپ کنید و سعی کنید مانیتور را در ارتفاعی هم سطح گردنتان قرار دهید و نیازی به خم کردن گردن نداشته باشید.

سخنی با کارفرمایان

ردیف شغلی برنامه نویسی، هم‌ردیف کارگر یا کارمند شرکت شما نیست!!! برنامه نویسی که در شرکت شما استخدام می‌شود و یا پروژه شما را انجام می‌دهد چیزی حدود ۳سال به بالا روی تخصص خود کار کرده تا بتواند به این سطح از تخصص برسد پس جزء نیروی کاری متخصص به حساب می‌آید. برنامه نویسی شغلی است که به ذهن آسوده خاطر نیاز دارد چون هر لحظه که روی پروژه کار می‌کند در حال تجزیه و تحلیل بوده تا بهترین راه حل را ارائه و بهره‌وری را افزایش دهد. برای همین با برنامه نویسان شرکتتان مثل کارمندان یا کارگران برخورد نکنید!

امروزه با توجه به افزایش استفاده از تکنولوژی، ردیف شغلی برنامه نویسی یکی از اصلی‌ترین بخش‌های پیکره هر شرکتی است. در شرکت‌های بزرگی مثل دیجی کالا، اسنپ، تپسی و … تمامی بخش‌ها در هر صورت باید با برنامه نویسان شرکت تعامل داشته باشند. پس سعی کنید با تصمیمات خود مثل ساعت کاری منعطف کم‌ترین فشار عصبی جانبی را به برنامه نویسان وارد کنید تا بهره‌وری و کیفیت محیط کاری شرکت افزایش پیدا کند.

اما حرف آخر…

نکاتی که در این مقاله برای برنامه نویسان مطرح شد تنها چندین نکته‌ی مهم بود که رعایت آن‌ها برنامه نویس ها را از آسیب‌های شدید فیزیکی و روانی در طولانی مدت و کوتاه مدت در امان نگه می‌دارد. با رعایت این مسائل در دراز مدت باعث افزایش بازدهی کاری و افزایش توان و سلامت خود می‌شوید، یادتان نرود که در کنار اجرای این نکته‌ها حتما ورزش کنید و به سلامت فیزیکی بدن خود اهمیت دهید.