تحلیل داده چیست و چه کاربردهایی دارد؟
امروزه با رشد تکنولوژی، علم تحلیل داده به یکی از مهمترین و اساسیترین ابزارهای حیاتی دنیای کسبوکارها تبدیل شده است. زمانی که دنیای کسب و کار از حالت سنتی به حالت دیجیتال تغییر شکل پیدا کرد، بسیاری از روشهای بازاریابی مسنوخ و شیوههای جدیدی جایگزین شدند. اما دلیل این جایگزینی چه بود؟ روشهای قدیمی بازاریابی معمولا نفر به نفر و چهره به چهره انجام میشدند، این روش سرعت پایین، نرخ تبدیل کم و هزینه زیادی برای کسبوکارها داشت برای همین روشهای جدیدی که بهرهمند از بهروزترین تکنولوژیهای روز بودند وارد گردانه رقابت شدند. یکی از این روشهای بسیار قدرتمند که علم بازاریابی را دچار انقلابی بزرگ کرد، تحلیل داده بود.
حالا یک سوال بزرگ در ذهن صاحبان کسب و کار شکل میگیرد که تحلیل داده چیست و تجزیه و تحلیل داده ها به چه شکل توانایی کمک به رشد کسب و کار را دارد؟ برای پاسخ به سوال تحلیل داده چیست بصورت آکادمیک میتوان گفت به فرایند فهمیدن، پاکسازی و آماده سازی داده ها در جهت استخراج اطلاعات ارزشمند برای کسب و کار که در تصمیمگیریهای مهم و استراتژیک و تعیین استراتژی شرکت در بخشهای بازاریابی، پشتیبانی و فنی به کار میرود را تحلیل داده میگویند. حالا بصورت سادهتر، اطلاعاتی که از کانالهای مختلف مثل نظر سنجی، مصاحبه، میزان بازدید از سایت و تحلیل رفتار جمعآوری میشود بصورت خام هستند. علم تحلیل داده این دادههای خام را به دادههای ارزشمند تبدیل میکند که توانایی زیر و رو کردن کسب و کار را دارد.
برای مثال شما یک سایت فروشگاهی در حوزهی لوازم خانگی دارید. به تازگی هم اقدام به راه اندازی شرکتی برای سرویس و تعمیر یخچال و فریزر کردهاید. حالا قصد دارید که برای افرادی ایمیل بفرستید و خدمات شرکت تعمیر و سرویس خود را معرفی کنید. لحظه سرنوشتسازی که تحلیل داده خودنمایی میکند دقیقا در این بزنگاه است. اگر شما اقدام به ارسال ایمیل برای تمامی کسانی که از سایت شما دیدن کردند و به فرض خرید هم داشتند کنید، نرخ تبدیل این ایمیلها به مشتری برای خدمات تعمیر و سرویس شاید عددی در حدود ۲درصد باشد. یعنی اگر برای ۱۰۰نفر ایمیل بفرستید احتمالا ۲نفر از خدمات و سرویس شما سفارش میدهند، اما راه حل چیست؟
تحلیل داده به شما کمک میکند گروهی از مخاطبین خود را که از شما یخچال خریدهاند یا در سایت شما بیشتر از ۳صفحه مربوط به یخچالها را دیدن کردند جدا کنید و ایمیل معرفی خود را برایشان ارسال کنید. در این فرایند نرخ تبدیل به بالای ۵۰درصد میرسد. حالا دلیل این رشد نرخ تبدیل چیست؟ شما اطلاعات خام را تبدیل به اطلاعات ارزشمند کردید. این کاملترین و در عین حال سادهترین تعریف تحلیل داده است.
نگاه آکادمیک به علم تحلیل داده
تحلیل داده در دستهبندی مهارتهای سخت قرار میگیرد و از چند مرحله شکل میگیرد که عبارتند از:
• تعریف هدف
در این مرحله باید مشخص کنیم که هدف ما دسترسی به کدام گروه از مخاطبین ما هست. در مثال بالا هدف ما دسترسی به گروهی از مخاطبین بود که از ما یخچال خریداری کرده بودند یا در سایت ما به دنبال یخچالی بودند که چندین صفحه را هم بررسی کردند.
• جمع آوری داده
در این روش باید از تمامی کانالهای مربوطه اقدام به جمع آوری اطلاعات کنیم. در این مرحله مهم نیست اطلاعات جمع آوری شده تا چه میزان با هدف ما مزتبط هستند. در این مرحله تمرکز فقط روی جمع آوری اطلاعات است.
• سازماندهی داده ها
قبل از شروع فرایند تحلیل داده ما باید دادههایی که پیدا کردیم را سازماندهی کنیم. برای مثال بالا ما از اطلاعاتی که از آمار وبسایت و پیج اینستاگرام شرکت استفاده میکنیم. به دلیل اینکه این کانالهای جمع آوری اطلاعات از یکدیگر جدا هستند پس اطلاعات آنها با ساختارهای مختلف جمعآوری میشوند. در مرحله سازماندهی باید تمامی این اطلاعات را به یک ساختار واحد قابل فهم برای سیستمهای تحلیل داده تبدیل کنید.
• تحلیل داده
در این مرحله اطلاعات سازماندهی شده را به سیستمهای تحلیل داده منتقل کرده و هدف را کاملا مشخص میکنیم. این ابزارها با توجه به هدف ما نسبت به دادهها از الگوریتم های تحلیل داده استفاده میکنند و اطلاعات خام را به اطلاعات ارزشمند استفاده تبدیل میکنند.
• نتیجهگیری و پیشبینی
در این مرحله با استفاده از اطلاعات ارزشمند تصمیمهای راهبردی برای رشد و پیشرفت کسبوکار گرفته میشود.
روش های تحلیل داده
تحلیل داده چندین روش مختلف دارد که نسبت به هدف و نوع دادهها، میتوانیم از مناسبترین روش استفاده کنیم که عبارتند از:
• داده کاوی
داده کاوی یکی از روشهای مرسوم تحلیل داده است. در داده کاوی از روش مختلف یادگیری ماشین، روش های آماری ، هوش مصنوعی و پایگاه داده برای کشف الگوهای موجود در شرکتهای بزرگ استفاده میشود. از کاربردهای داده کاوی میتوان به شناسایی ناهنجاریها که باعث کاهش دقت داده کاوی میشود، یادگیری عادتهای خرید مشتریان، دسته بندی خوشهای کاربران و طبقهبندی اطلاعات ورودی اشاره کرد.
• تحلیل متن
در این روش تمامی اطلاعاتی که قصد تحلیل آنها را داریم باید متن باشند و اطلاعات ارزشمند از این متنها استخراج میشوند.
• هوش تجاری
هوش تجاری فرایندی را پیاده سازی میکند تا اطلاعات ارزشمندی که به دست آمده را بصورت عملی پیاده سازی کرد و تیم یا شرکت خود را در جهت آن سازماندهی کنید. برای مثال بالا، شما ایمیلی برای گروهی از کاربران هدف خود فرستادید که شماره تماش شما برای کسب اطلاعات بیشتر در آن موجود است. پس باید تیم پشتیبانی خود را سازماندهی کنید تا بتوانند تمامی این تماسها را پاسخ داده و ثبت سفارش کنند.
اما حرف آخر…
تا اینجا به تحلیل داده و کاربردهای مختلف آن در کسب و کار اشاره داشتیم و بررسی کردیم. اما اگر قصد یادگیری تحیل داده داشته باشیم باید دقیقا چه مسیری را پیش بگیریم؟ ما برای شما مجموعهای بهترین دورههای رایگان آموزش تجزیه و تحلیل داده ها را آماده کردیم که میتوانید از آنها استفاده کنید.
اگر سوالی دارید که در این مقاله به آن نپرداختیم در بخش نظرات ثبت کنید تا در سریعترین زمان ممکن به سوال شما پاسخ دهم.
امتیاز بده!
۵ ستاره یادت نره
سلام برادرجوان بااستعدادایرانی.
برای موفقیت درهوش مصنوعی نیازبه ضریب هوشی بالای۱۲۰یعنی بایدحداقل تیزهوش یاحداقل۱۱۰بایدباهوش باشی که بتونی درهوش مصنوعی موفق بشی ودراین کارحرفه ای شوی؟چون خودت درمصاحبه بامیلادگفتی این رشته کارهرکسی نیست ولی هیچ وقت ازهوش نگفتی.درحدچندجمله بگوضریب هوشی بایدبالای۱۲۰یاحداقل بایدباهوش باشی؟؟
درود و ارادت مهران جان
نظری درباره سطح ضریب هوشی ندارم، برای اینکه اطلاعاتت در زمینه یادگیری هوش مصنوعی تکمیل تر بشه، ویدیو نقشه راه هوش مصنوعی رو در کانال یوتیوبم ببین
ممنونم از همراهیت
سلام برای تحلیل داده بایدچه زبانهاوفریم ورک هایی یادگرفت؟
کجابراش کارپیدامیشه؟
درود و ارادت سعید جان
برای تحلیل داده، زبان هایی مثل Python , R , SQL , Scala , Java و کتابخونه هایی مثل Numpy , Pandas , Scikit-Learn کاربرد دارند.
و برای پیدا کردن کار هم شرکت هایی ایرانی مثل اسنپ، تپسی، دیجیکالا نیاز به دیتاساینتیست دارند.
ممنونم از همراهیت
آقای قربان حسینی.چه طورنظری درباره سطح ضریب هوشی نداری؟بالاخره این رشته سخت هست وهرکسی کشش لازم رونداره خودت تاحالاکنجکاونشدی ازخودت تست هوش بگیری بری پیش یک مشاورکه آیادررده تیزهوش هاهستی یانابغه هایاباهوش هاحداقل؟؟
حالااین رشته طبق تجربه وافرادی که دیدی مناسب چه رنجی هست تیزهوش یاباهوش؟؟
درود و ارادت مهران جان
از نظر من ربطی به سطح هوشی نداره و نخواهد داشت
یادگیری و فعالیت در این حوزه فقط و فقط به میزان تلاش و پشتکار شما داره
ممنونم از همراهیت
خیلی تاثیرگذار بود
اقا امیر من میخواستم در دوره منتورشیپ شما شرکت کنم، ایا در این دوره تحلیل داده هم یاد میدید؟
درود و ارادت سهراب جان
این دوره به زیرساخت یادگیری برنامه نویسی پایتون میپردازه که در صفحه دوره منتورشیپ برنامه نویسی پایتون بصورت کامل توضیحش دادم
باسلام
ممنون از اطلاعاتی خوبی که در اختیار کاربران قرار میدید. برای زمینه های زیر چه کتاب هایی رو معرفی میکنید؟
data mining
predictive modelling
advanced statistical methods
design of information systems
data storage solution
effective data transfer solutions
smart decision making
effect of decision support system on management & leadership
simulation & optimization
identifying use cases of data science for business and management
impact of analytical products
optimize business outcomes through data
درود و ارادت منوچهر جان
مقاله معرفی بهترین کتاب های حوزه تحلیل داده را مطالعه کنید
ممنونم از همراهیت
با سلام خدمت استاد عزیز
فرق بین تحلیل داده و دیتا ساینس چیست؟
درود و ارادت آرش جان
تحلیل داده همونجوری که گفتی از اسمش مشخص هست اما دیتا ساینس یعنی علم داده یعنی علومی که با استفاده از اون به تحلیل داده ها میپردازیم
ممنونم از همراهیت
سلام امیر اقا بسیار ممنون و خسته نباشید کاش میشد کاربرد هوش مصنوعی در حوزه ها و صنایع مختلف مثل فضایی یا سیستم های دریایی از اینجور چیزا کمی توضیح بدید و بررسی کنید چون واقعا مطالب سایت شما رو دیدم یه سر و گردن بالاتر از سایت های دیگه البته توی حوزه خودتون
عالی بود امیرحسین جان🙏🏽🙏🏽🙏🏽 ممنونم
سلام امیرجان ، مقاله نابی بود
لطفا درمورد بیگ دیتا هم مقاله بزار ، ممنون
درود و خداقوت امیرحسین عزیز
لطفا مقاله کتاب های مربوط به تحلیل داده را هم منتشر کنید
به امید موفقیت های روز افزون
درود و ارادت رامین جان
مقاله معرفی بهترین کتاب های حوزه تحلیل داده رو مطالعه کنید
ممنونم از همراهیت
خیلی مقاله خوبی بود اقا امیر، من خیلی علاقه دارم به دنیای تحلیل داده وارد بشم، در همین رابطه هم با شما مشاوره داشتم که نقشه راه برام روشن تر شد، ممنونم ازتون
آقا امیر لطفا درباره تحلیل داده مقاله های بیشتری بنویسید
درباره کتاب های تحلیل داده توضیح ندادید، چه کتاب هایی بخونیم
درود و ارادت آیدا جان
مقاله معرفی بهترین کتاب های حوزه تحلیل داده رو مطالعه کنید
ممنونم از همراهیت
سلام و خسته نباشید، میخواستم تحلیل داده رو یاد بگیرم ولی نمیدونم از کجا شروع کنم، لطفا راهنماییم کنید متشکرم
درود و ارادت آناهیتا جان
برای ورود به حوزه تحلیل داده اول باید روی زیرساخت های لازم کار کنید که اولین قدم یادگیری زبان برنامه نویسی پایتون (+ مطالعه مقاله) هست و بعد از اون میتونید از طریق دوره های آموزشی مقاله معرفی دوره های رایگان یادگیری تحلیل داده (+ مطالعه مقاله) شروع کنید
ممنونم از همراهیت
تحلیل داده در داروسازی کاربرد داره؟
درود و ارادت محدثه عزیز
بله تحلیل داده در تمام زمینه کاربرد داره به ویژه حوزه های مرتبط با علم پزشکی و همینطور داروسازی؛ اطلاعات من در رابطه با کاربرد تحلیل داده در داروسازی نیست اما با جستجو توی اینترنت میتونی به شناخت بهتر و بیشتری برسی
ممنونم از همراهیت
سلام ممنون از مقاله خوبتون میشه مقاله ای برای رودمپ تحلیل داده بارگذاری کنید